Chiều ngày 15/02/2023, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Hội nghị nghiệm thu đề tài nghiên cứu khoa học công nghệ cấp tỉnh “Nghiên cứu giải pháp quy hoạch và phát triển tài nguyên dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái của tỉnh Thừa Thiên Huế” do Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn quản lý tài nguyên làm Đơn vị chủ trì.

Mục tiêu nghiên cứu đề tài nhằm đánh giá thực trạng nguồn tài nguyên dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái khác nhau trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Đề xuất quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu tài nguyên cây thuốc cho các tiểu vùng sinh thái khác nhau (vùng đồi, vùng núi, vùng cát) dựa trên các dẫn liệu phân bố tự nhiên, sinh thái (tính chất đất, độ ẩm, địa hình) và tập quán sử dụng.

Báo cáo kết quả tại Hội nghị, ông Ngô Trí Dũng – Chủ nhiệm đề tài cho biết: “Kết quả thực hiện đề tài đã xác định được 42 cây dược liệu và được phân làm ba nhóm theo các mức độ ưu tiên để phát triển theo từng giai đoạn; Thiết lập được hệ thống bản đồ hiện trạng và quy hoạch cho 25 loài ưu tiên cao, phân theo các vùng sinh thái và đơn vị hành chính cấp huyện, với diện tích và vị trí cụ thể; Công bố 02 bài báo trên tạp chí khoa học (tỉnh/trung ương), 01 phóng sự về đề tài trên truyền hình địa phương; Đề xuất Phương án quy hoạch bảo tồn và phát triển các nhóm loài dược liệu tiềm năng theo các tiểu vùng sinh thái; Xây dựng dự thảo Đề án phát triển dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái/đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh”.

Tại Hội nghị, các thành viên trong Hội đồng phản biện đánh giá cao tính mới của đề tài cũng như tiến độ thực hiện, kết quả sản phẩm của nhóm nghiên cứu. Đề tài đã mang lại nhiều giá trị khoa học và giá trị thực tiễn cao, các nguồn số liệu đảm bảo về mặt khoa học, số liệu điều tra đảm bảo độ tin cậy cao, nội dung công việc, sản phẩm trình bày rõ ràng, minh bạch. Qua đó, Hội đồng đề nghị nhóm nghiên cứu chỉnh sửa, bổ sung thêm lộ trình nghiên cứu, các nhân tố tác động đến triển khai Đề án, biểu mẫu khảo sát cộng đồng cũng như bổ sung các giải pháp thực hiện Đề án quy hoạch.

Phát biểu kết luận tại Hội nghị, TS. Hồ Thắng –  Giám đốc Sở KH&CN đánh giá cao kết quả nghiên cứu của đề tài, các phương pháp đánh giá phân tích thực trạng phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp thu toàn diện các ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng. Bên cạnh đó, cần làm rõ phần tổng quan, các tiểu vùng kinh tế; phân tích cụ thể sự cấp thiết của xây dựng quy hoạch, tính hiệu quả đối với các ngành kinh tế; đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong dự thảo đề án quy hoạch. Đồng thời, đưa ra các dự báo, ưu tiên định hướng cho doanh nghiệp tham gia đầu tư, phát triển các loài cây dược liệu tiềm năng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, góp phần bổ sung các cơ sở dữ liệu khoa học về cây dược liệu phục vụ quá trình nghiên cứu, hoạch định chính sách cho các cơ quan quản lý, cung cấp thêm thông tin, tri thức cho người dân.

_{Nguồn: Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế}

Sáng ngày 14/01/2023, Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn Quản lý tài nguyên đã tổ chức họp Hội đồng nghiệm thu đề tài cấp cơ sở sau khi đã hoàn thành các sản phẩm của đề tài cấp tỉnh.

Tên đề tài: “Nghiên cứu giải pháp quy hoạch và phát triển tài nguyên dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái khác nhau của tỉnh Thừa Thiên Huế”. Mã số: TTH.2020-KC.08 được thực hiện từ tháng 09/2021 đến hết tháng 02/2023, do TS.Ngô Trí Dũng là chủ nhiệm đề tài.

Dự buổi nghiệm thu có: PGS.TS Trương Thị Hồng Hải – Chủ tịch Hội đồng; PGS.TS. Nguyễn Văn Lợi – Phản biện 1; TS.Ngô Tùng Đức – Phản biện 2; PGS.TS.Trương Thị Bích Phượng; PGS.TS Hồ Việt Đức; TS. Nguyễn Vũ Linh; Th.S Lê Nguyễn Thới Trung cùng các thành viên của đề tài và thành viên Trung tâm CORENARM.

Theo nhóm nghiên cứu, các nghiên cứu về tài nguyên dược liệu Thừa Thiên Huế rất phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, chưa có đề tài nào tập trung đi sâu vào quy hoạch vùng phân bố tự nhiên cũng như xây dựng bản đồ quy hoạch vùng thích nghi cho việc gây trồng (phát triển) các loài dược liệu có giá trị. Điều này cho thấy tính cấp thiết cần phải xây dựng quy hoạch vùng bảo tồn và phát triển dược liệu cho tỉnh Thừa Thiên Huế làm nền tảng cho các chương trình phát triển dược liệu khác, cũng như các kế hoạch đầu tư của các doanh nghiệp trong tương lai.

Tại buổi nghiệm thu, TS. Ngô Trí Dũng thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt các kết quả của đề tài và NCS. Trần Quốc Cảnh đã trình bày về các sản phẩm bản đồ quy hoạch vùng dược liệu trên địa bàn tỉnh.

Nhận xét về đề tài, Hội đồng nghiệm thu cho rằng đây là sản phẩm nghiên cứu có giá trị khoa học, có tính ứng dụng cao. Đề tài đã làm rõ được một bức tranh thành phần loài đa dạng sinh học xuất hiện tại 5 tiểu vùng sinh thái hiện có trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao tính thực tiễn và những đóng góp của đề tài, bên cạnh đó cũng đưa ra các nhận xét, góp ý khoa học, thiết thực và cụ thể nhằm giúp cho nhóm nghiên cứu hoàn thiện đề tài. Trên cơ sở tổng hợp các ý kiến nhận xét của thành viên Hội đồng khoa học, Chủ tịch Hội đồng kết luận: Đây là đề tài khoa học được tổ chức thực hiện nghiêm túc, có cơ sở lý luận và thực tiễn đạt yêu cầu; các phương pháp nghiên cứu phù hợp với mục đích, phạm vi nghiên cứu. Xét về nội dung, yêu cầu của một đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở, đề tài đã đáp ứng được các mục tiêu đề ra, đáp ứng yêu cầu của đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở.

Kết quả nghiệm thu cấp cơ sở, đề tài đã đạt theo yêu cầu đặt ra với 8 phiếu đạt yêu cầu.

Phát biểu kết thúc buổi nghiệm thu, PGS.TS Trương Thị Hồng Hải – Chủ tịch Hội đồng đề nghị nhóm thành viên đề tài nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến góp ý của Hội đồng, hoàn thiện đề tài nâng cao chất lượng hơn nữa, đạt kết quả xuất sắc trong lần nghiệm thu chính thức.

Thừa Thiên Huế là tỉnh được xem là có vị trí, đặc điểm địa lý, tự nhiên đa dạng với nguồn dược liệu phong phú về chủng loại lẫn công dụng làm thuốc. 

Theo thống kê từ các công bố về các loài thực vật có tác dụng làm thuốc cho thấy, Thừa Thiên Huế có hơn 1.600 loài, chiếm hơn 30% tổng số loài cây thuốc của cả nước. Trong đó có nhiều cây dược liệu quý như bảy lá một hoa, ba kích, sâm cau,…

Sở hữu nhiều lợi thế, song giá trị của cây dược liệu hiện nay chưa được tổ chức sản xuất mang lại nhiều lợi ích về kinh tế. Nhiều nguồn tài nguyên dược liệu tự nhiên đang ngày một cạn kiệt, nhiều loài đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng, cây dược liệu nuôi trồng đang bị thu hẹp hoặc phát triển một cách tự phát mất cân đối. Sự giảm sút nguồn dược liệu có nhiều nguyên nhân, có thể chủ quan lẫn khách quan như chiến tranh, sự khai thác tràn lan, trình độ nhận thức con người còn hạn chế nhất là tại vùng miền núi nơi có nhiều tài nguyên sinh vật.

Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn trên, ngày 30/06/2021, TS. Hồ Thắng – giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức hội nghị Giao trực tiếp tổ chức cá nhân chủ trì đề tài Khoa học Công nghệ “Nghiên cứu giải pháp quy hoạch và phát triển tài nguyên dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái khác nhau của tỉnh Thừa Thiên Huế” do TS. Ngô Trí Dũng – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn Quản lý Tài nguyên làm chủ nhiệm. 

Đề tài thực hiện từ tháng 09/2021 đến tháng 03/2022. Với 2 mục tiêu chính:

– Đánh giá được thực trạng nguồn tài nguyên dược liệu theo các tiểu vùng sinh thái khác nhau trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

– Đề xuất quy hoạch vùng phát triển nguyên liệu tài nguyên cây thuốc cho các tiểu vùng sinh thái khác nhau dựa trên các dẫn liệu phân bố tự nhiên, sinh thái và tập quán sử dụng.

Cùng #CORENARM nhìn lại quá trình thực hiện và kết quả của đề tài qua phóng sự ngắn dưới đây.